Wytwórca guzików: 1824 R, 1825/6 R, 1826 R oraz 1826/7 R (Polska)

1824 R, 1825/6 R, 1826 R oraz 1826/7 R (plus skrócona nazwa pododdziału) - nie są to sygnatury jednego wytwórcy, raczej kilku lub nawet kilkunastu wytwórców, którzy z jakiegoś powodu zaczęli na rewersie umieszczać podobne sygnowanie. O tym, że nie są to guziki jednego wytwórcy świadczą m.in.:

• duża różnorodność krojów pisma użytego do ich sygnowania,
• duża różnorodność pisowni i ich skrótów, niekiedy tych samych nazw pododdziałów,
• wiele odmiennych rysunków armat, gorejących granatów oraz płomieni przy tych granatach.

Dowodem na to, że jednym z wytwórców, którzy stosowali tego typu sygnatury na swoich guzikach jest guzik btrm000032, na którym oprócz sygnatury "R 1824 / K. 4. L. A. P." (Kompania 4 Lekkiej Artylerii Pieszej) występuje też nazwisko "MÜNCHHEIMER". Kolejne dwa guziki (btrm003814, btrm004673) oprócz sygnatury "R 1824 / KOMP. 3 LEK. ARTYL. PIE:" (Kompania 3 Lekkiej Artylerii Pieszej) posiadają dodatkowo inicjał "M" i wygląda to tak "R 1824 / KOMP. 3 LEK. M ARTYL. PIE:" - litera ta może być skrótem właśnie od nazwiska MÜNCHHEIMER. Niestety może to równie dobrze być litera "W", czyli "WARSZAWA" i za tym że jest to raczej litera "W", a nie "M" przemawia grubość poszczególnych kresek składających się na tą literę.

Ciekawostka
Określenia: lekka odnoszące do pododdziału (półbateria, bateria, półkompania, kompania), lekka odnoszące się do rodzaju broni (artyleria) oraz lekkokonna, lekko-konna oznaczają dokładnie to samo, czyli pododdział artylerii konnej o lekkim uzbrojeniu. Podobnie jest w przypadku artylerii pieszej. W różnych źródłach wymienione określenia występują wymiennie, ale zawsze przymiotnik lekka należy odnosić do słowa artyleria.

Analizując guziki przedstawione w Buttonarium, można wymienić kilka cech wspólnych dla wszystkich tych sygnatur. Najczęściej w sygnaturze podana została nazwa formacji dla której dany guzik był przeznaczony (wyprodukowany) - jest to ewenement, gdyż w żadnym innym przypadku (w żadnym innym kraju i w żadnym innym okresie historycznym) nie spotyka się na rewersie informacji na temat przeznaczenia danego typu guzika. Z powodu małej ilości miejsca, nazwy formacji zostały podane w postaci skrótów lub wręcz w postaci pierwszych liter nazw pododdziałów. Były to najczęściej pododdziały (półbateria, bateria, półkompania, kompania) Rzemieślnicze (artylerii), Rakietników (konnych, pieszych) lub Artylerii (pozycyjnej, pieszej, konnej). Jak dotąd nie jest znana przyczyna dla której nazwy te zostały umieszczone w sygnowaniu guzików, nie ma to żadnego odzwierciedlenia w dostępnych regulaminach, opracowaniach oraz doniesieniach, czy chociażby ogłoszeniach prasowych.

Drugą wspólną cechą tego typu sygnatur jest podanie roku lub przełomu lat obowiązywania(?), i tak, mamy do czynienia z następującymi wariantami: 1824 (zdecydowana większość), 1825/6, 1826, 1826/7, tylko w kilku przypadkach nie podano roku.

Kolejną cechą wspólną tych sygnatur jest fakt, że skróty nazw formacji wojskowych zostały umieszczone pomiędzy dwoma wypukłymi okręgami, tylko w dwóch przypadkach na ponad pięćdziesiąt guzików znajdujących się w Buttonarium, brak jest tych okręgów.

Ponadto, prawie wszystkie guziki z tego typu sygnaturami, to guziki z armaturą, czyli z dwoma skrzyżowanymi lufami armatnimi oraz z gorejącym granatem powyżej, na awersie. Jak dotąd w Buttonarium występuje tylko pięć wyjątków:

• guzik z samym gorejącym granatem - patrz btrm000800
• guzik o całkowicie gładkim awersie - patrz btrm004669
• guzik z wizerunkiem Syrenki warszawskiej - patrz btrm005281
• guzik o całkowicie gładkim awersie - patrz btrm005779
• guzik pocztowy obowiązujący w latach 1831-1857 - patrz btrm007035

Uwaga
Guzik btrm000800 o sygnaturze: I. B. S. E. 1824 R. może być jedynym, który nie pasuje do opisywanych tutaj guzików.

W Buttonarium, jak dotychczas, występują guziki następujących pododdziałów:

• Bateria lekkiej artylerii konnej
• Bateria pozycyjna artylerii konnej Gwardii
• Bateria pozycyjna artylerii pieszej (? Kompania pozycyjna lekkiej artylerii pieszej) ^*)
• Kompania lekkiej artylerii pieszej
• Kompania pozycyjna lekkiej artylerii pieszej
• Kompania rzemieślnicza artylerii
• Półbateria rakietników konnych
• Półkompania rakietników pieszych

^*) Sygnowanie guzików wskazuje, że guziki należały do żołnierza (oficera) 2 Baterii pozycyjnej artylerii pieszej, ale mamy tutaj zapewne do czynienia z jakąś pomyłką, gdyż w latach 1815-1831 baterie występowały w artylerii konnej, a w artylerii pieszej występowały kompanie. Zapewne chodzi tutaj o 2 Kompanię pozycyjną lekkiej artylerii pieszej, która została utworzona w 1815 roku.

Źródła
 WikiŹródła.pl - Encyklopedia staropolska/Rakietnicy

Przy opracowaniu opisu wykorzystano informacje od użytkowników oraz wnioski z analizy guzików w Buttonarium.
Jeśli chciałbyś coś dodać do tego opisu, to napisz poniżej komentarz. Nie zapomnij podać źródeł tych informacji.