wylosuj kolejny
Newsletter
podaj email:

 
buttonarium.eu - Strona Polskich Kolekcjonerów Guzików
8230 guzików 1552 właścicieli 766 sygnatur 684 wytwórców 310 komentarzy
pl

Guzik btrm008140

btrm008140
Dane szczegółowe
Właściciel:sold
Kraj:Polska
Okres historyczny:II Rzeczpospolita (Polska)
Znaleziono:b.d.
Materiał awersu:mosiądz
Materiał rewersu:g.jednorodny
Wykończenie:brak
Sygnowanie:BGŁ
Wytwórca:GRABSKI Br. (Łódź)
Średnica:16.6 mm
Typ uszka:drut
Rant:●-|\
Profil:( - jednowarstwowy, wypukły

Występujące elementy

  • kotwica

Przeznaczenie

  • wojskowy
Ostatnia aktualizacja: 2021-12-14 20:25
Licznik wyświetleń: 4861
Opis guzika

Polski guzik wojskowy (marynarski) wzór 1920, wersja z roku 1927
© buttonarium.eu

Awers przedstawia kotwicę admiralicji oplecioną liną cumowniczą, która znajduje się na tle pionowo szrafowanego Krzyża Kawalerskiego, całość umieszczono na gładkim tle oraz w dwóch pojedynczych, wypukłych okręgach: wewnętrzny ciągły i zewnętrzny imitującym skręconą linę. Końce grotów kotwicy znajdują się dokładnie na zewnętrznych krawędziach ramion krzyża.

Ciekawostka
W heraldyce pionowy szrafunek odpowiada barwie czerwonej, a poziomy niebieskiej (morze).

Rewers sygnowany: BGŁ 109 (liczba w lustrzanym odbiciu).

Przeznaczenie i datowanie
Guziki tego typu, określane są mianem wzór 1920, pochodzą od munduru wyjściowego, wszystkich marynarzy Marynarki Wojennej II RP (szeregowych marynarzy, podoficerów, oficerów oraz admirałów). W latach 1920-1927 guziki Marynarki Wojennej były dwuwarstwowe, po roku 1927 wprowadzono guziki jednowarstwowe, które obowiązywały do momentu pojawienia się guzików tzw. wz. 1946.

Ciekawostka
Do 1920 roku w Marynarce Wojennej używano guzików ogólnowojskowych (orzeł z koroną).

Wymiary guzików
Zgodnie z ówczesnymi przepisami, średnice guzików wzór 1920 powinny wynosić: 22 mm - duży, 15 mm - mały.

Źródła
Podobne guziki Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska
Książka Boczkowski W., Jaroszyński-Wolfram M., Gładki K. - GUZIKI Przewodnik dla kolekcjonerów, Warszawa 1999
Książka Wąsiewski J. - Guziki polskiej Marynarki Wojennej RP 1918-2008 Przewodnik dla kolekcjonerów Gdynia 2012
link Wikipedia.pl - Krzyż Kawalerski
link Wikipedia.pl - Marynarka Wojenna
link Wikipedia.pl - Order Krzyża Grunwaldu
link Wikipedia.pl - Order Virtuti Militari
link www.smw.ocalicodzapomnienia.eu - Symbolika Marynarki Wojennej

Wytwórca: GRABSKI Br. (Łódź)

Bronisław Grabski (1891-1969), w 1921 roku założył zakłady przemysłowe produkujące m.in. guziki. Zakłady te mieściły się w Łodzi na ul. Zakątnej 59/61. Grabski był jednym z głównych producentów guzików dla Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej (ok. 40 mln. szt.), artykułów strzeleckich, wyszkoleniowych, sprzętu do konserwacji broni, artykułów grawerskich (odznaki), artykułów fibrowych i skórzanych, hafciarskich i pasmanteryjnych oraz wszelkiego ekwipunku mundurowego i taborowego.

Ciekawostki
● W Spisie abonentów Sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1939 r.[1], na stronie 946 podano adresy i numery telefonów Bronisława Grabskiego:
- do zakładu: ul. Pogonowskiego 59/61, tel. 1 38 53
- mieszkania: ul. Kopernika 6, tel. 1 61 83[2].
● W 1936 roku zmieniono nazwę ulicy z Zakątnej na ulicę kapitana Stefana Pogonowskiego[3] - bohatera wojny polsko-radzieckiej 1920 roku. W 1945 roku, z powodów politycznych, musiano powrócić do nazwy Zakątna, ale za to w 1993 roku ponownie przywrócono nazwę kpt. Pogonowskiego[4].
● Oprócz sygnatur, na rewersie pojawiał się niekiedy rok produkcji (poniżej uszka), czasami był to pełny rok (np. 1934), a czasami tylko dwie ostatnie cyfry (np. 39). Powyżej uszka umieszczano kolejny numer matrycy - najczęściej w lustrzanym odbiciu.
● Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Miejskiej Komisji do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw na m. Łódź z dnia 25 października 1946 r. ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Zarządu Miejskiego w Łodzi Nr. 10, poz. V. z dnia 18 grudnia 1946 r. zakłady Bronisława Grabskiego przeszły na własność państwa[5], po jakimś czasie przemianowano je na Łódzkie Zakłady Przemysłu Guzikarsko-Galanteryjnego. Początkowo używano starych matryc rewersów, co za tym idzie na guzikach widniały jeszcze sygnatury Grabskiego, później zmieniono sygnatury na ŁZG wraz z kolejnym numerem matrycy - najczęściej w lustrzanym odbiciu (patrz: ŁZG)

Źródła
Książka[1]Spis abonentów Sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1939 r.
Książka[2]Pozycja [1] - strona 946
Książka[3]Wikipedia.pl - Stefan Pogonowski
Książka[4]Wikipedia.pl - Polesie (dzielnica Łodzi)
Książka[5]MONITOR POLSKI. Dziennik urzędowy RP. Warszawa, dnia 30 kwietnia 1948 r. - strona 6, pozycja 246
Książka   Polskie guziki wojskowe w XX wieku - Katalog z wystawy, Elbląg 1988

Przy opracowaniu opisu wykorzystano informacje od użytkowników oraz wnioski z analizy guzików w Buttonarium.
Jeśli chciałbyś coś dodać do tego opisu, to napisz poniżej komentarz. Nie zapomnij podać źródeł tych informacji.

Ostatnia aktualizacja: 2017-11-15 08:38
Komentarze użytkowników (1)
Maciek91, 2021-03-19 14:36:05
zgodnie z opisem, który znalazłem pod innym guzikiem ten jak i wiele innych jest źle sklasyfikowanych - To jest PRL a nie II RP:
"zwykle brak szrafunku tła (w postaci kreskowania poziomego lub punktowania) u większości powojennych odmian - wśród guzików II RP i II WŚ poziome szrafowanie tła to standard, a wyjątki pochodzą z wytwórni Jabłońskiego, których część miała również gładkie tło"
Dodaj swój komentarz


pozostało znaków:   napisałeś znaków: