wylosuj kolejny
Newsletter
podaj email:

 
buttonarium.eu - Strona Polskich Kolekcjonerów Guzików
8230 guzików 1552 właścicieli 766 sygnatur 684 wytwórców 259 komentarzy
pl

Guzik btrm005232

btrm005232
Dane szczegółowe
Właściciel:muchaleon
Kraj:Polska
Okres historyczny:II Rzeczpospolita (Polska)
Znaleziono:zachodniopomorskie
Materiał awersu:mosiądz
Materiał rewersu:g.jednorodny
Wykończenie:brak
Sygnowanie:MARS
Wytwórca:GRABSKI Br. (Łódź)
Średnica:22.0 mm
Typ uszka:drut
Rant:●---
Profil:( - jednowarstwowy, wypukły

Występujące elementy

  • monogram [latin-H; latin-R]

Przeznaczenie

  • szlachecki
Ostatnia aktualizacja: 2017-09-14 12:51
Licznik wyświetleń: 4506
Opis guzika

Guzik liberyjny - polskiej produkcji
© buttonarium.eu

Awers przedstawia dwuliterowy monogram z liter HR(?), pisany szwabachą, na obrzeżu guzika umieszczono pojedynczy, wypukły rant.

Rewers sygnowany: GAT MARS ŁÓDŹ.

Guzik znaleziono w okolicach Szczecina w województwie zachodniopomorskim.

Przeznaczenie i datowanie
Guziki liberyjne spotykano tylko przy niektórych typach liberii. Można przypuszczać, że szykowne guziki liberyjne zdobiły przede wszystkim barwne liberie paradne, i to jedynie reprezentacyjnej służby dworskiej, które czasami noszone były tylko na wyjątkowe okazje. W Europie barwne liberie paradne, zdobione szykownymi i cennymi guzikami, zaczęły być modne w II połowie XVIII wieku, a w XIX wieku były już stosunkowo popularne. Postęp techniczny spowodował obniżkę cen guzików, co wpłynęło na większą ich dostępności, a co za tym idzie i popularność. Liberie były w powszechnym użytku do wybuchu I wojny światowej, a gdzieniegdzie aż do wybuchu II wojny. Do czasów współczesnych liberie przetrwały w renomowanych hotelach, kasynach, klubach, restauracjach itp.

Podstawowe rodzaje guzików liberyjnych:

  • guziki z herbem wraz z różnymi jego elementami: zawołaniem, klejnotem, koroną rangową, tarczą herbową, godłem, orderem, dewizą oraz trzymaczami;
  • guziki z samym godłem heraldycznym;
  • guziki z monogramem (prostym lub złożonym) z koroną lub bez korony rangowej;
  • guziki z samą koroną rangową.

Źródła
Podobne guziki Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z herbem na tarczy herbowej
Podobne guziki Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z monogramem i koroną rangową
Podobne guziki Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z monogramem, bez korony rangowej
Podobne guziki Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z samą koroną rangową
Książka GUZIKI LIBERYJNE KATALOG, Elbląg 1988
Książka Zajchowski Zb. - Guziki herbowe . cz.1, Elbląg 2008
Książka Zajchowski Zb. - Guziki herbowe . cz.2, Elbląg 2013
link www.buttonarium.eu - Guziki liberyjne, zbiór informacji

Wytwórca: GRABSKI Br. (Łódź)

Bronisław Grabski (1891-1969), w 1921 roku założył zakłady przemysłowe produkujące m.in. guziki. Zakłady te mieściły się w Łodzi na ul. Zakątnej 59/61. Grabski był jednym z głównych producentów guzików dla Wojska Polskiego w okresie II Rzeczypospolitej (ok. 40 mln. szt.), artykułów strzeleckich, wyszkoleniowych, sprzętu do konserwacji broni, artykułów grawerskich (odznaki), artykułów fibrowych i skórzanych, hafciarskich i pasmanteryjnych oraz wszelkiego ekwipunku mundurowego i taborowego.

Ciekawostki
● W Spisie abonentów Sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1939 r.[1], na stronie 946 podano adresy i numery telefonów Bronisława Grabskiego:
- do zakładu: ul. Pogonowskiego 59/61, tel. 1 38 53
- mieszkania: ul. Kopernika 6, tel. 1 61 83[2].
● W 1936 roku zmieniono nazwę ulicy z Zakątnej na ulicę kapitana Stefana Pogonowskiego[3] - bohatera wojny polsko-radzieckiej 1920 roku. W 1945 roku, z powodów politycznych, musiano powrócić do nazwy Zakątna, ale za to w 1993 roku ponownie przywrócono nazwę kpt. Pogonowskiego[4].
● Oprócz sygnatur, na rewersie pojawiał się niekiedy rok produkcji (poniżej uszka), czasami był to pełny rok (np. 1934), a czasami tylko dwie ostatnie cyfry (np. 39). Powyżej uszka umieszczano kolejny numer matrycy - najczęściej w lustrzanym odbiciu.
● Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Miejskiej Komisji do spraw upaństwowienia przedsiębiorstw na m. Łódź z dnia 25 października 1946 r. ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Zarządu Miejskiego w Łodzi Nr. 10, poz. V. z dnia 18 grudnia 1946 r. zakłady Bronisława Grabskiego przeszły na własność państwa[5], po jakimś czasie przemianowano je na Łódzkie Zakłady Przemysłu Guzikarsko-Galanteryjnego. Początkowo używano starych matryc rewersów, co za tym idzie na guzikach widniały jeszcze sygnatury Grabskiego, później zmieniono sygnatury na ŁZG wraz z kolejnym numerem matrycy - najczęściej w lustrzanym odbiciu (patrz: ŁZG)

Źródła
Książka[1]Spis abonentów Sieci telefonicznych Państwowych i Koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy) na 1939 r.
Książka[2]Pozycja [1] - strona 946
Książka[3]Wikipedia.pl - Stefan Pogonowski
Książka[4]Wikipedia.pl - Polesie (dzielnica Łodzi)
Książka[5]MONITOR POLSKI. Dziennik urzędowy RP. Warszawa, dnia 30 kwietnia 1948 r. - strona 6, pozycja 246
Książka   Polskie guziki wojskowe w XX wieku - Katalog z wystawy, Elbląg 1988

Przy opracowaniu opisu wykorzystano informacje od użytkowników oraz wnioski z analizy guzików w Buttonarium.
Jeśli chciałbyś coś dodać do tego opisu, to napisz poniżej komentarz. Nie zapomnij podać źródeł tych informacji.

Ostatnia aktualizacja: 2017-11-15 08:38
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz.
Dodaj swój komentarz


pozostało znaków:   napisałeś znaków: