Guzik btrm006545
| Właściciel: | Leśny_Szlak |
| Kraj: | Polska |
| Okres historyczny: | Królestwo Polskie (Polska) |
| Znaleziono: | b.d. |
| Materiał awersu: | mosiądz |
| Materiał rewersu: | g.jednorodny |
| Wykończenie: | złocony |
| Sygnowanie: | WAPPENSTEIN |
| Wytwórca: | WAPPENSTEIN |
| Średnica: | 23.5 mm |
| Typ uszka: | drut |
| Rant: | ●--- |
| Profil: | | - jednowarstwowy, płaski |
Występujące elementy
- korona [otwarta; 5-pałek]
- tarcza
Przeznaczenie
- szlachecki
Polski guzik liberyjny - polskiej produkcji (herb na tarczy herbowej)
© buttonarium.eu
Awers przedstawia polski herb szlachecki Bończa, powyżej herbu znajduje się szlachecka korona rangowa z klejnotem w postaci połowy jednorożca, na obrzeżu guzika brak wypukłego rantu.
Wikipedia.pl - Bończa (herb szlachecki)
Rewers sygnowany: A. WAPPENSTEIN w KRAKOWIE.
Przeznaczenie i datowanie - ogólnie
Guziki liberyjne spotykano tylko przy niektórych typach liberii. Można przypuszczać, że szykowne guziki liberyjne zdobiły przede wszystkim barwne liberie paradne, i to jedynie reprezentacyjnej służby dworskiej, które czasami noszone były tylko na wyjątkowe okazje. W Europie barwne liberie paradne, zdobione szykownymi i cennymi guzikami, zaczęły być modne w II połowie XVIII wieku, a w XIX wieku były już stosunkowo popularne. Postęp techniczny spowodował obniżkę cen guzików, co wpłynęło na większą ich dostępności, a co za tym idzie i popularność. Liberie były w powszechnym użytku do wybuchu I wojny światowej, a gdzieniegdzie aż do wybuchu II wojny. Do czasów współczesnych liberie przetrwały w renomowanych hotelach, kasynach, klubach, restauracjach itp. Więcej informacji na temat liberii można znaleźć w artykule: www.buttonarium.eu - Guziki liberyjne, zbiór informacji
Podstawowe rodzaje guzików liberyjnych:
- guziki z herbem wraz z różnymi jego elementami: godłem heraldycznym, tarczą herbową, koroną rangową, klejnotem, zawołaniem, orderem, dewizą oraz trzymaczami;
- guziki z samym godłem heraldycznym;
- guziki z monogramem (prostym lub złożonym) z koroną lub bez korony rangowej;
- guziki z samą koroną rangową.
Ciekawostka
Warto też wspomnieć o guzikach liberyjnych w wersji małżeńskiej. Na takich guzikach umieszczano najczęściej herby dwóch rodów, z których pochodzili małżonkowie, często zaznaczając pozycję każdej z rodzin poprzez dodanie odpowiedniej korony rangowej. Spotyka się również guziki na których zamiast herbów dwóch rodzin umieszczono monogramy wraz z przynależnymi im koronami rangowymi.
Źródła
Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z herbem na tarczy herbowej Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z herbem bez tarczy herbowej Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z monogramem i koroną rangową Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z monogramem bez korony rangowej Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki z samą koroną rangową Podobne guziki na stronie Buttonarium Polska - guziki w wersji małżeńskiej
GUZIKI LIBERYJNE KATALOG, Elbląg 1988 Zajchowski Zb. - Guziki herbowe . cz.1, Elbląg 2008 Zajchowski Zb. - Guziki herbowe . cz.2, Elbląg 2013
www.buttonarium.eu - Guziki liberyjne, zbiór informacji
WAPPENSTEIN, to początkowo krakowski, a później wiedeński grawer-medalier Antoni (Ascher/Aszer) Wappenstein[1]. Wappenstein produkował na pewno w latach 1820-1861, gdyż znane są jego patriotyki (sygnety, medale i medaliki) z tych lat. W jakich dokładnie latach produkował trudno jest teraz dociec. Krzysztof Gładki w książce GUZIKI Wykaz producentów, firm grawerskich, jubilerskich produkujących guziki podaje, że Wappenstein zmarł około 1850 roku. Firma Wappenstein w Wiedniu biła monety dla Wolnego Miasta Krakowa.
Źródła
[1]Wspomnienia Ambrożego Grabowskiego, Kraków 1909, tom II, strona 146
● Ikonotheka : zbiór notat o sztuce i artystach w Polsce, Wilno 1858, strona 24 (patrz: Aszerowie)
● Gładki K. - GUZIKI, Wykaz producentów, firm grawerskich, jubilerskich produkujących guziki, Łódź 2011. ISBN 978-83-933153-0-7